In 2019 is een nieuw pensioenakkoord geratificeerd dat het risico op pensioenkorting zal verminderen. De nieuwe pensioenwet is ingegaan op 1 juli 2023. Het kan even duren voordat je daar iets van merkt. Pensioenuitvoerders en sociale partners hebben namelijk nog vier jaar de tijd om de pensioenplannen aan te passen, totdat het vernieuwde pensioenstelsel uiterlijk ingaat op 1 januari 2027. Dit nieuwe pensioenstelsel kan een grote verandering teweegbrengen in de manier waarop gepensioneerden toegang krijgen tot hun fondsen. In dit blog hebben we voor jou uitgelegd wat de veranderingen voor jou als spaarder kunnen betekenen en waarom er een nieuw pensioenstelsel komt.
Het oude pensioenstelsel in Nederland bestond uit twee belangrijke componenten: de Algemene Ouderdomswet (AOW) en het aanvullend pensioen dat je via je werkgever opbouwde. Dit systeem functioneerde lange tijd naar behoren, maar door veranderingen in de economie, arbeidsmarkt en maatschappij kon het stelsel zijn beloftes niet meer waarmaken. Zelfs in tijden van economische voorspoed bleek dit een probleem. Het oude stelsel was namelijk gebaseerd op vaste toezeggingen over de hoogte van het pensioen, maar deze beloftes konden steeds minder vaak worden nagekomen door onder andere vergrijzing en fluctuaties op de financiële markten. Hierdoor ontstond er een groeiende onzekerheid over wat men uiteindelijk aan pensioenuitkering kon verwachten. Daarom werd besloten om nieuwe regels voor het pensioensysteem te introduceren die beter aansluiten bij onze huidige economische realiteit en samenleving.
Het Nederlandse pensioenstelsel ondergaat een opknapbeurt om de veranderende tijden bij te houden. Mensen wisselen tegenwoordig vaak van baan en zelfstandig ondernemerschap is gemeengoed geworden. Daarom zullen uiterlijk in 2027 nieuwe regels van kracht zijn die beter passen bij deze dynamische trends. Met het vernieuwde pensioensysteem wordt het gemakkelijker om op de hoogte te zijn van je pensioenplannen. Je kunt controleren en nagaan hoeveel pensioen je zult ontvangen. Deze toegenomen transparantie geeft je waardevolle inzichten zodat je beter kunt plannen voor het leven na je werk.
Het nieuwe pensioenstelsel introduceert veranderingen die ook invloed kunnen hebben op mensen die al met pensioen zijn. Een van de belangrijkste kenmerken van het nieuwe stelsel is dat pensioenen beweeglijker worden; ze gaan eerder omhoog als het economisch beter gaat en omlaag als het economisch slechter gaat.
Voor gepensioneerden kan dit betekenen dat hun maandelijkse uitkering meer fluctueert dan in het oude systeem. Hoe dit precies uitpakt, hangt af van beslissingen binnen je eigen pensioenfonds. Het is daarom raadzaam om contact op te nemen met je eigen fonds of een financieel adviseur om te begrijpen hoe deze verandering jou persoonlijk zal beïnvloeden.
Ondanks deze verandering blijft solidariteit tussen generaties een kernprincipe en risico's blijven gedeeld worden tussen jong en oud. De overgang naar het nieuwe stelsel zal zorgvuldig gebeuren, met aandacht voor mogelijke nadelige effecten en compensatieregelingen waar nodig.
Voor jongeren biedt het nieuwe pensioenstelsel meer transparantie en flexibiliteit. Het wordt duidelijker wat je inlegt, hoeveel vermogen je opbouwt en wat je aan pensioen kunt verwachten. Daarnaast is het pensioen beweeglijker; het kan sneller stijgen bij economische voorspoed, maar ook dalen bij economische tegenslag. Echter, als jongere heb je meer tijd om eventuele financiële schommelingen op te vangen voordat je met pensioen gaat.
AOW leeftijd de komende jaren: 2023 tot 2028
De AOW-leeftijd ligt vast tot 2028. Daarna, nu Nederlanders gemiddeld elk jaar ouder worden, kan er een verhoging van de AOW-leeftijd komen. Dit wordt altijd 5 jaar van tevoren bekendgemaakt.
Het nieuwe pensioenstelsel, dat in 2023 is ingevoerd, biedt meer flexibiliteit en transparantie voor zowel jongeren als gepensioneerden. Het stelsel past beter bij de dynamische arbeidsmarkt en maakt het gemakkelijker om je pensioenplannen te begrijpen. Pensioenen worden beweeglijker, reagerend op economische trends. Er zijn regels die ervoor zorgen dat de bewegingen niet te groot worden, en er wordt ook geld apart gehouden als reserve voor als het tegenzit. De bewegingen in je pensioenopbouw worden kleiner naarmate je ouder wordt, zodat je precies weet op hoeveel geld je kunt rekenen als het bijna zo ver is. De AOW-leeftijd blijft vast tot 2028, waarna deze mogelijk verhoogd wordt.
De belangrijkste verschillen op een rij:
|
|
Nieuw pensioenstelsel |
|
Vaste pensioenuitkering bij pensioenfondsen, ongeacht economische situatie |
Pensioenuitkering is afhankelijk van economische trends en beleggingsrendementen |
|
Afspraken tussen werknemers en pensioenregeling over hoogte pensioenuitkering die niet altijd nagekomen kunnen worden |
Afspraken worden gemaakt over hoeveel geld jij en je werkgever inleggen voor jouw pensioen (premieregeling) |
|
Minder inzicht in persoonlijke pensioensituatie |
Meer transparantie en inzicht in persoonlijke pensioensituatie |
|
Geen mogelijkheid tot vervroegd pensioen voor zware beroepen |
Mogelijkheid tot vervroegd pensioen (3 jaar eerder) voor mensen met zware beroepen |
|
Geen optie om eenmalig bedrag op te nemen bij pensionering |
Mogelijkheid om eenmalig bedrag op te nemen bij pensionering (vanaf 1 juli 2023). |
|
ZZP'ers hebben geen verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering of fiscaal voordelig pensioensparen |
ZZP'ers krijgen meer ruimte voor fiscaal voordelig pensioensparen en er komt een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering, tenzij ze zelf voldoende middelen hebben |
|
Minder werknemers bouwen een aanvullend pensioen naast de AOW. Uitzendkrachten bouwen vaak pas na 26 weken werkzaam te zijn geweest aan hun aanvullende pensioenen |
Meer werknemers moeten gaan sparen voor hun aanvullende ouderdomspensioen. Hoe dit precies wordt geregeld is nog niet duidelijk |
|
Ruimte voor variatie in de regels voor het nabestaandenpensioen, wat vaak tot verwarring leidt. |
Standaardisering van de regels voor het nabestaandenpensioen, waardoor duidelijker is waar nabestaanden op kunnen rekenen |
|
Pensioenpremie bij verzekeraars afhankelijk van leeftijd werknemer |
Het is de bedoeling dat een werkgever straks voor elke werknemer evenveel premie betaalt, ongeacht de leeftijd van de werknemer |
Als je met pensioen gaat, ben je wellicht geïnteresseerd in de mogelijkheid om een eenmalig bedrag op te nemen op je pensioendatum. Dit kan wat extra geld opleveren op je pensioendatum, maar houd er rekening mee dat het je levenslange pensioenuitkering achteraf vermindert en dat hier bepaalde voorwaarden aan verbonden zijn.
Wanneer dit ingaat, is nog onduidelijk. Op de website van de Eerste Kamer kun je de huidige status van het wetsvoorstel vinden. Minister Schouten heeft op 5 juli 2023 aan zowel de Eerste als Tweede Kamer medegedeeld dat de oorspronkelijk geplande ingangsdatum van 1 januari 2024 niet langer realiseerbaar is.
Ben je op zoek naar opties om vervroegd met pensioen te gaan? Als je een ‘zwaar beroep’ uitoefent, dan wordt het mogelijk om vervroegd te stoppen met werken. Dit is bij het pensioenakkoord afgesproken. De pensioenovereenkomst tussen werkgevers- en werknemersorganisaties geeft mensen met zware beroepen de kans om drie jaar eerder met pensioen te gaan dan hun AOW-leeftijd. Met deze regeling kunnen werkgevers een uitkering van € 22.000 per jaar aanbieden; gelijk aan een netto AOW-uitkering.
→ Leestip: sparen voor je pensioen kan één van de belangrijkste financiële beslissingen zijn die je in je leven neemt. In ons blog Waarom extra sparen voor je pensioen handig kan zijn vertellen we hoe je zowel zelf als via je werkgever extra vermogen kunt opbouwen voor later.
Naarmate er meer informatie beschikbaar komt over de implementatie van het nieuwe pensioenstelsel, zullen werkgevers en pensioenfondsen hun werknemers hierover informeren. Dit proces kan echter nog enkele jaren in beslag nemen. In de tussentijd kan het geen kwaad om jezelf te verdiepen in de aankomende veranderingen, zodat je goed voorbereid bent op hoe deze wijzigingen jouw financiële planning voor het pensioensparen kunnen beïnvloeden. Blijf op de hoogte en neem indien nodig contact op met je eigen fonds of een financieel adviseur om te begrijpen hoe deze verandering jou persoonlijk zal beïnvloeden.