Is december voor jou vaak ook zo’n dure maand? Voor Sinterklaas, Kerst en Oudejaarsavond maak je kosten die je anders niet zou hebben. En niet alleen voor de cadeaus, maar ook voor de versiering, etentjes en misschien wel een nieuwe outfit. Voor je het weet, zijn je inkomsten als sneeuw voor de zon verdwenen. Om je te helpen, spraken we met Marjan Heemskerk van The Happy Financial over hoe je grip op je geldzaken kunt krijgen tijdens de feestdagen. In dit blog lees je praktische tips over budgetteren, inkopen doen en hoe je impulsaankopen kunt voorkomen.
De feestdagen komen om de hoek kijken. Hoe bereid jij je hierop voor?
‘’Voor mij is december vaak een redelijk rustige maand. Omdat mijn broertje tijdens Kerst jarig is, voelt dat altijd meer als een ‘normale’ verjaardag dan als Eerste Kerstdag. Vaak eten we dan gezellig samen met de familie. De echte kerststress voel ik niet. En de kerstboom laten we dit jaar ook lekker voor wat het is. Ook wel eens lekker, geen gedoe om alles uiteindelijk weer op te moeten ruimen! Maar, we maken ons huis wel gezellig met lampjes en andere versiering die we nog in huis hebben.’’
Zijn dit voor jou dan ook duurdere dagen dan normaal?
‘’Mijn uitgaven zijn vooral hoger wanneer vanwege de cadeaus en als er vrienden en familie bij ons over de vloer komen tijdens Kerst of Oudejaarsavond. Met het eten pak ik dan toch extra uit. Goed vlees, verse groenten en lekkere wijn. Of champagne natuurlijk. Maar het is per jaar verschillend. Als we bij mijn ouders eten, dan is het voor ons natuurlijk een stuk goedkoper.’’
Waar let je dan op bij het inslaan van je kerstboodschappen, ga je alle supermarkten af voor de aanbiedingen?
‘’Ik koop meestal alles bij één winkel, of in ieder geval in één plaats, maar ik kijk wel goed naar welke aanbiedingen er zijn. Als ik de winkel met de beste aanbieding heb gevonden, dan haal ik daar al mijn boodschappen. Als je voor één euro korting 20 kilometer gaat omrijden, heb je er alsnog niks aan. Wanneer ik inkopen doe voor het kerstdiner, ga ik wel naar de slager voor vlees en naar de markt voor groente. Het is ook handig om je boodschappen in bulk te kopen. Als je ziet dat een doos wijn in de aanbieding is, dan kan je dit al ver van tevoren kopen. Hetzelfde geldt voor koffie, thee en andere houdbare spullen. Het komt uiteindelijk toch wel op, alleen dan heb je het nu voor een lagere prijs in huis.’’
Stel dat er mensen bij je blijven eten, maar dat je geen budget hebt om alle inkopen zelf te doen. Hoe kun je toch een lekker diner verzorgen?
‘’Naast het spreiden van je inkopen, kun je ook voorstellen dat jouw gasten zelf hapjes meenemen. Of hun eigen drank, wat in Amerika de normaalste zaak van de wereld is. Dat scheelt al heel erg in de kosten. Bijkomend voordeel is dat je dan een hele tafel vol lekkers hebt, waar iedereen zijn best voor heeft gedaan.’’
Om je huis een beetje gezellig te maken met de feestdagen staan alle etalages weer vol met leuke kerstspullen en allerlei acties. Dat kan best verleidelijk zijn… Naast té dure boodschappen, welke uitgaven probeer je het meeste te voorkomen in december?
‘’Vaak denk ik: ‘Oh een aanbieding, leuk!’, maar dan probeer ik me toch in te houden. Het is zonde om alleen iets te kopen omdat het afgeprijsd is. Dat blijft voor mij een valkuil. Als jij in deze situatie komt, vraag jezelf dan af of je het alleen koopt vanwege de prijs, of omdat je het echt nodig hebt.’’
Maak je dan vooraf een budget voor deze maand om je aan te houden?
‘’Ja, zowel voor de cadeaus als voor het eten en de feestjes. Anders is de verleiding zo groot om maar te blijven kopen.’’
Kerst is vaak een dure aangelegenheid, maar voor ouders van jonge kinderen beginnen de kosten al wanneer Sinterklaas in het land is. Hoe pak je dat budget-proof aan?
‘’Jonge kinderen geven niks om de prijs van een cadeau. Ik merk bij mijn neefjes en nichtjes dat ze het vooral leuk vinden om iets uit te pakken. Koop dus geen dure cadeaus, maar juist meerdere kleine spulletjes. Een kind is blijer met tien kleine cadeaus, dan met één duur cadeau. En geef ze dan iets waar ze ook echt wat aan hebben, zoals een kleurboek, kleurpotloden, knutselspullen of spelletjes. Iets duurs als een elektrische step lijkt misschien leuk, maar dat gebruiken kinderen maar één keer en dan zijn ze er weer klaar mee. Terwijl een kleurboek keer op keer wordt gebruikt.’’
Door naar de kerstcadeaus. Hoe koop je leuke cadeaus, zonder rood te staan?
‘’Probeer niet zomaar te spenderen. Koop iets waar je iemand écht blij mee maakt. Denk ook hierbij eraan of je iets koopt omdat het in de aanbieding is, of omdat het leuk is om te geven. Wat ook helpt, is om naar een andere winkel dan normaal te gaan of om online een andere webshop te bekijken. Dan vind je dingen die verrassend zijn. Waar je bijvoorbeeld eerst altijd koos voor dure geurstokjes van een bepaald merk, vind je misschien in een andere winkel ook lekkere geurstokjes, maar dan een stuk goedkoper.’’
Die cadeaus moeten natuurlijk ergens onder liggen. Hoewel jij, en daarmee ben je niet de enige, ervoor kiest om geen kerstboom neer te zetten, ligt de verleiding voor velen toch op de loer om nieuwe versiering te kopen. Welke tips heb je hiervoor?
‘’Maak een budget! De verleiding is te groot om elk jaar nieuwe kerstballen te kopen, omdat dat zo trendgevoelig kan zijn. Maar dat is meteen de catch: als je iets koopt wat maar één jaar trendy is, dan kom je nooit van die kosten af. Wat je wel kunt doen is bijvoorbeeld één vaste kerstballen-set aanhouden en daarnaast en klein boompje neerzetten in de stijl van dit jaar. Dan heb je maar een paar ballen nodig, mits dit in je budget past. Kijk ook eens naar wat je kunt recyclen of upcyclen. Zelf geven wij onze boom een persoonlijke draai en hebben wij er een mooi lint in hangen, dat wij op onze huwelijksreis in Londen hebben gekocht. Wanneer je kerstversiering hebt waar een leuke herinnering aan vastzit, zul je minder snel geneigd zijn om elk jaar weer wat nieuws te kopen. En een laatste tip voor de echte shopaholics, is om dat uitstapje naar je favoriete tuincentra dit jaar over te slaan. Want als je het niet ziet, dan weet je ook niet dat je het wil hebben.’’
Helpt zo’n strak budget dan ook echt om dit soort impulsuitgaven te voorkomen?
‘’Uiteindelijk draait het om zelfdiscipline, maar wanneer je een vast budget hebt, kun je beter beslissen of je dat nieuwe jurkje of die nieuwe kerstballen nodig hebt of niet. Met de kerstversiering is het helemaal lastig, omdat we nu natuurlijk veel meer thuis zijn dan voorheen. We willen allemaal ons huis zo gezellig mogelijk maken, maar dit kan ook op goedkopere en duurzamere manieren. Maak je kerstversiering bijvoorbeeld zelf. Geef tweedehands kerstballen een nieuwe look of maak je eigen kerstslinger. Het internet staat vol met leuke DIY’s. Het is niet alleen hartstikke leuk om zoiets creatiefs te doen, het bespaart je ook nog geld.’’
Voor je kerstdiner en oud en nieuw feestje moet je een nieuwe outfit hebben, toch? Heb je daar een bespaartip voor?
‘’Het is natuurlijk leuk om een glitterpak aan te trekken, maar die doe je niet aan naar kantoor. Er zijn helaas ook niet veel feestjes in het vooruitzicht, dus belandt zo’n kerstoutfit vaak na één keer dragen ergens achterin de kledingkast. Om deze kosten te voorkomen, kun je kijken welke outfits je hebt deze verder aankleden met leuke accessoires. Als je een basic jurkje combineert met een mooie ketting, zie je er meteen een stuk feestelijker uit. Maar er zijn ook andere opties. Ruil bijvoorbeeld eens een outfit met een vriendin! Zij heeft ongetwijfeld ook een feestjurk in haar kast hangen die ze maar één keer heeft gedragen. Een andere mogelijkheid is het huren van kleding, voor een klein gedeelte van de oorspronkelijke prijs. Of kijk eens in een tweedehands winkel, misschien vind je daar wel een mooie outfit voor een zacht prijsje.’’
Als de kerstdagen weer achter de rug zijn, is het tijd voor de kerstvakantie. Hoe vul je die dagen in zonder teveel uit te geven?
‘’Ik denk dat bijna iedereen het afgelopen jaar een stuk flexibeler is geworden met wat je kunt doen in en rondom je huis. Gebruik de kerstvakantie als moment om tot rust te komen. Slaap lekker uit, drink koffie op bed. Als je kinderen hebt, kun je de dagen opvullen door veel naar buiten te gaan. Het is lekker om te bewegen nadat je een paar dagen veel gegeten hebt. Of neem je kinderen mee naar de bioscoop, zwembad of natuurpark. Dat zijn uitjes die bijvoorbeeld een stuk goedkoper zijn dan een dagje pretpark.’’
Op 31 december begint het feest weer opnieuw. Waar let je dan op?
‘’Wat wij belangrijk vinden op Oudejaarsdag, is om met onze vrienden samen te zijn en lekkere champagne te drinken. Je kunt niet geld besparen en tegelijkertijd alles helemaal perfect doen, dus bedenk wat je belangrijk vindt en maak daar een budget voor. Zo geef ik nooit geld uit aan vuurwerk en maken we allemaal onze eigen hapjes voor ’s avonds.’’
Wat vind jij op het gebied van geld nou het moeilijkst in december?
‘’Dat je overal aanbiedingen ziet en denkt: ‘Dat moet ik nu hebben!’ Voor mij begint dat al met Black Friday. Je ziet online zo veel voorbijkomen en je wordt continu afgeleid. Online winkelen is fijn, maar je wordt er wel hebberig van. Om dit te voorkomen, schrijf ik me uit van nieuwsbrieven en ontvolg ik bepaalde pagina’s op social media.’’
Samengevat, wat zijn jouw beste tips om niet teveel te spenderen tijdens de feestdagen?
‘’1. Maak budgetten en geef niet zomaar je geld uit.
2. Spaar zoals je normaal gesproken van plan was, maar houd rekening met de extra kosten die je gaat maken. Zet dat geld alvast opzij. Het kan zijn dat je daardoor wat minder spaart, maar zorg dat je in ieder geval een bepaald bedrag naar je spaarrekening overmaakt.
3. Kijk naar de aanbiedingen, maar koop niet om het kopen.
4. Wees creatief met cadeaus, outfits en eten. Maak je kerstversiering zelf, leen een jurk van een vriendin of vraag je gasten om zelf hapjes mee te nemen.
5. Begin vroeg met het kopen van cadeaus. Dat vraagt een goede planning, maar kan je uiteindelijk wel geld en stress besparen.
Het allerbelangrijkste is dat de feestdagen om gezelligheid draaien, niet om wie de duurste cadeaus heeft gekocht of het beste eten heeft. Dat je samen met je familie of vrienden bent, dat is pas echt waardevol.’’
Marjan werkt vanaf 2017 als fulltime blogger en vlogger op The Happy Financial. Na haar opleiding accountancy en een master en post-master (RA) deed ze werkervaring op als openbaar accountant. Nu schrijft ze blogs en maakt ze video’s over je persoonlijke financiën, maar ook de financiën van je eventuele onderneming. Daarnaast schrijft ze over alles wat haar nog meer bezig houdt en waar ze haar geld aan uitgeeft, zoals reizen, sporten, eten en kleding.