Finfluencer: de digitale financiële adviseur voor jongeren?
15-08-2023Het aantal finfluencers groeit enorm. Op social media delen ze hun kennis over investeringen zoals aandelen en crypto, en geven daarover advies aan hun volgers. Helaas zijn er ook finfluencers die problematische adviezen geven of enkel vanuit eigen belang posten. In dit blog vertellen we je waar je op moet letten en hoe je betrouwbare finfluencers kunt vinden.
Wat zijn finfluencers?
De term finfluencer is een afkorting voor finance influencer (wordt ook wel financefluencer genoemd). Dit zijn influencers die tips en trucs delen over beleggen op social media en die zich voornamelijk richten op een jonge demografische groep als volgers.
Sommige finfluencers zijn afgestudeerden in bedrijfskunde of voormalige werknemers uit de financiële sector die hun kennis willen delen. Maar het zijn ook carrièreswitchers die zich in het onderwerp hebben verdiept. Tot op zekere hoogte communiceren ze in dezelfde taal en gebruiken ze dezelfde kanalen zoals Instagram, TikTok of YouTube. Velen van hen hebben al ervaring met aandelen of crypto en zijn actief op de beurs. Ze zetten hun finfluencerbestaan voort naast hun studie of beroep en hebben daarvoor een eigen blog of videokanaal. Sommigen hebben zich zelfs zo stevig in de markt gezet dat ze personeel in dienst hebben.
Het is goed dat informatie over investeren toegankelijker wordt, maar het belang van de investeerder moet altijd voorop staan
Helaas is dit niet altijd het geval. Er zijn maar weinig financiële influencers die objectief posten. Meestal draait het om hun eigen ervaringen en hebben ze ook een eigen belang. Sommigen bieden trainingen aan of verkopen boeken of toegang tot een exclusieve online community. Veel financiële influencers gebruiken de disclaimer dat ze géén financieel advies geven. Dit is namelijk alleen toegestaan met een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De AFM heeft duidelijk gemaakt welke regels gelden voor de influencers die het AFM in de gaten houdt, en de finfluencers moeten zich hieraan houden.
In mei dit jaar bleek uit een onderzoek van het Financieele Dagblad dat honderden Nederlandse beleggers in totaal zeker 5 miljoen euro hebben verloren aan een beleggingsplatform dat werd gepromoot door 'financial influencers'. De AFM onderzoekt momenteel of deze finfluencers de wet hebben overtreden.
Binnen crypto zijn er ook veel influencers die schatrijk worden met 'pump-and-dumps'. Dat doen ze door een cryptomunt aan te prijzen richting hun volgers, waardoor de prijs oploopt- de 'Pump'. Als de prijs lekker omhoog aan het gaan is, verkoopt de influencer zijn munten en zorgt de prijsdaling voor paniek, waardoor alle volgers ook gaan verkopen- de 'Dump'. Vaak heeft de influencer een contract met de makers van de cryptomunt om vanaf lancering goedkoop cryptomunten te krijgen. De makers en influencer pakken de winst, de volgers betalen.
Waarom zijn finfluencers zo populair?
Finfluencers voorzien voornamelijk jongvolwassenen in het verlangen om snel financieel succes te behalen. Tegelijkertijd heeft de angst voor ouderdomsarmoede en het nieuwe pensioenstelsel jongeren aan het denken gezet en hen in actie laten komen. Sinds de recente stijging op de aandelenmarkten en cryptomarkten is de interesse in aandelen, crypto en pensioenregelingen aanzienlijk toegenomen.
Uit onderzoek (Nibud, 2021) blijkt dat:
- Bijna de helft (42%) van de jongvolwassen Nederlanders tussen de 18 en 30 jaar belegt. Een groot deel (27%) belegt ook in crypto.
- De meeste jongvolwassenen (85%) beleggen om vermogen op te bouwen. En meer dan de helft (56%) doet het als hobby.
- Een klein percentage (9%) belegt zonder spaargeld of spaarbuffer om op terug te kunnen vallen.
- De meeste jonge beleggers zijn mannen, ouder dan 25 jaar en verdienen meer dan 3.000 euro per maand.
En het zijn niet alleen de jongvolwassenen die beleggen. De waarde van álle beleggingen van Nederlandse huishoudens is in de afgelopen drie jaar met maar liefst 58 miljard euro gestegen tot meer dan 185 miljard euro in 2021, zo blijkt uit statistieken van De Nederlandsche Bank.
Finfluencers dienen niet alleen als bron van informatie, maar kunnen ook een aanzienlijke invloed uitoefenen op de investeringsbeslissingen van jongeren. Vooral in het afgelopen jaar, waarin de inflatie is toegenomen, hebben finfluencers hun aanhang aanzienlijk zien groeien.
Het verschil tussen beleggingsadvies en investeringsaanbevelingen
Om beleggingsadvies te mogen geven, moet een adviseur een vergunning van de AFM hebben. Deze vergunning vereist een hoge mate van vakbekwaamheid. Beleggingsadvies is specifiek afgestemd op een individuele financiële situatie.
Een investeringsaanbeveling daarentegen is een algemene aanbeveling zonder specifiek advies aan een individu. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit tips over de aan- of verkoop van bepaalde financiële producten. Bij het geven van investeringsaanbevelingen is het belangrijk om zorgvuldig te werk te gaan. Feiten moeten duidelijk worden onderscheiden van meningen en interpretaties, en er moet transparantie zijn over de bronnen die worden gebruikt.
Hoe herken je betrouwbaar investeringsadvies?
Volg je een aantal finfluencers en wil je weten welk advies wel of niet betrouwbaar is? Dan zijn er een paar dingen die je kunt doen of jezelf afvragen.
- Geeft de finfluencer financieel advies? Dan heeft diegene daar een vergunning van de AFM voor nodig. Een makkelijk punt om te checken voordat je van plan bent om iets te doen met het advies dat je wordt gegeven.
- Het is handig om te onderzoeken waar de financiële influencers hun geld vandaan halen. Zijn ze transparant over alle kosten van de seminars die ze houden en laten ze zien waar ze zelf in investeren? Ook moeten ze achtergrondinformatie over bedrijven en balansen delen.
- Wees voorzichtig bij gesponsorde content en samenwerkingen, vooral als het om financiële partners gaat. De onafhankelijkheid komt in het geding wanneer financiële beïnvloeders producten van hun partners aanbevelen.
- Let ook op affiliate links die leiden naar de partijen die de producten aanbieden. Financial influencers verdienen geld wanneer investeerders via deze links iets kopen. Wees ook argwanend als alleen één specifiek aandeel of cryptomunt wordt aanbevolen door een finfluencer.
- Stel jezelf altijd de volgende vragen: Wie geeft dit advies? Welke kennis heeft deze influencer? Waarom raadt hij/zij dit aan? Wat zijn de risico’s? Kan/wil ik dit geld wel missen?
- Om een breder beeld te krijgen, kan het nuttig zijn om meerdere financiële influencers te volgen. Vooral in moeilijke tijden op de markt, wanneer de portefeuille verliezen lijdt, moet je sceptisch staan tegenover adviezen.
Veilig en bewust omgaan met geld
Bij Ayvens Bank delen we graag allerlei handige tips en inspiratie met je om sparen zo veilig, makkelijk en leuk mogelijk te maken. We kijken verder dan alleen sparen en verdiepen ons ook in de verschillende spaarvormen die er hiernaast zijn, zoals beleggen of crypto. Ook willen we je informeren over de risico's die hierbij kunnen komen kijken. Daarom besteden we in dit blog aandacht aan de rol van finfluencers. We zien namelijk dat het aanbod aan finfluencers groeit, maar de kwaliteit bij een beperkt aantal blijft. We hopen dat je hierdoor beter weet welk advies je kunt aannemen en welk advies je beter kunt afslaan, zodat je met een gerust hart aan het verwezenlijken van je spaardroom werkt.
Wil je ook de spaar nieuwsbrief ontvangen? Schrijf je hier in.
Meer blogartikelen
- De evolutie van wachtwoorden
- Welke digitale voetsporen laat jij achter?
- De 7 grootste cyberdreigingen waar je alert op moet zijn
- Gids voor online veiligheid: Essentiële tips voor veilig internetten, digitaal winkelen en bankieren
- Hoe hackers AI gebruiken voor phishing