Het overlijden van een dierbare is één van de meest ingrijpende gebeurtenissen in een mensenleven. Te midden van het verdriet, de shock en de rouw, komen er ook allemaal keuzes bij kijken. Wat moet er allemaal geregeld worden? Hoeveel gaat dit kosten? En hoe voorkom je dat je nabestaanden straks voor onverwachte rekeningen komen te staan? Vragen waar je misschien liever nog niet over nadenkt, maar die toch belangrijk zijn om bij stil te staan. Daarom geven we je in dit blog inzicht in de kosten van een begrafenis. Zo kun je te midden van alle emoties toch weloverwogen keuzes maken voor nu en later.
Laten we beginnen met de basis: wat zijn de gemiddelde kosten van een begrafenis in Nederland? Volgens recente cijfers ligt dit bedrag tussen de €7.000 en €11.500. Dit is inclusief de basiskosten zoals de uitvaartverzorger (gemiddeld €2.000), de kist (gemiddeld €495 voor een standaard kist), en het rouwvervoer (ongeveer €350). Een crematie is over het algemeen iets voordeliger, met gemiddelde kosten van tussen de €6.500 en €8.000.
De grootste variabele kostenpost is echter de grafkosten. Die kosten verschillen sterk per gemeente en type graf, maar zijn gemiddeld €3.209 voor een eenpersoons particulier graf voor 20 jaar. Daar komen dan nog de kosten voor de ceremonie, catering, bloemen en eventuele extra's (zoals een grafmonument) bij.
Maar waarom lopen de kosten van een begrafenis zo uiteen? Dat heeft alles te maken met de persoonlijke keuzes die je maakt. Allereerst is het type graf van grote invloed. Een algemeen graf is het goedkoopst, een eigen graf is duurder en een familiegraf is meestal het duurst.
Daarnaast spelen wensen qua kist, catering, locatie en andere elementen een rol. Kies je voor een standaard kist of een maatwerk exemplaar? Hoeveel mensen nodig je uit voor de ceremonie en condoleance? Wil je een uitgebreide catering of houd je het sober?
Ook het tijdstip van de uitvaart maakt uit. Een begrafenis in het weekend of 's avonds brengt extra kosten met zich mee, soms wel tot €450 bovenop het basistarief. En vergeet de kosten voor een grafmonument niet, als je daarvoor kiest. Een eenvoudig natuurstenen monument kost al gauw €1.750.Bij een crematie heb je ook verschillende keuzes die de kosten beïnvloeden. Zo kan de prijs van een urn variëren van €70 tot €500, afhankelijk van het materiaal en design. En voor de asbestemming zijn er opties zoals uitstrooien (circa €100) of bijzetten in een urnenmuur (vanaf €350 voor 5 jaar).
Bronnen: Consumentenbond, Uitvaart.nl en Monuta Onderzoek graf- en crematiekosten 2024.
Hoewel geld vaak het laatste is waar je aan wilt denken bij een begrafenis, kan het toch verstandig zijn om even stil te staan bij de kosten. Niet om te bezuinigen op een belangrijk afscheid, maar wel om te kijken waar je keuzes kunt maken die passen bij je situatie en wensen.
Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor een doordeweekse uitvaart in plaats van in het weekend. Ook in de keuze voor een kist kun je variëren. Een standaard kist is vaak een stuk voordeliger dan maatwerk. Verder is het goed om na te denken over het aantal mensen dat je wilt uitnodigen. Soms kan het juist heel waardevol en intiem zijn om de uitvaart klein te houden.
Welke keuzes je ook maakt, het allerbelangrijkste is natuurlijk dat het afscheid recht doet aan de overledene en troost biedt aan de nabestaanden. Maar door bewust na te denken over de mogelijkheden, kun je vooraf al wat zorgen wegnemen.
Het belang van je wensen vastleggen
Los van de kosten, is het vooral belangrijk dat de uitvaart past bij de wensen van de overledene en de nabestaanden. Daarom is het slim om tijdig het gesprek aan te gaan over ieders voorkeuren. Wat voor type ceremonie stel je je voor? Wie moet er zeker bij zijn? En heb je speciale muziek of teksten in gedachten?
Door dit soort dingen vast te leggen, bijvoorbeeld in een uitvaartwensenboekje, geef je je nabestaanden houvast in een moeilijke tijd. En het geeft je de rust dat je straks echt afscheid kunt nemen op de manier die bij jou en je dierbaren past.
Een belangrijke vraag bij het anticiperen op uitvaartkosten is: ga je sparen of sluit je een verzekering af? Beide opties hebben hun voor- en nadelen:
Sparen geeft je de flexibiliteit om geld opzij te zetten wanneer het uitkomt en geeft vrijheid in de besteding. Maar het vergt wel discipline om daadwerkelijk voldoende te sparen. Ook is het verstandig om rekening te houden met eventuele erfbelasting over het spaarbedrag.
Een uitvaartverzekering biedt zekerheid dat de kosten gedekt zijn, ongeacht wanneer je komt te overlijden. Daar staat tegenover dat je wel vastzit aan maandelijkse of jaarlijkse premies. Ook is het belangrijk om goed te kijken naar de dekking en voorwaarden van de polis.
Er is geen pasklaar antwoord op wat het beste is. Dat hangt helemaal af van je persoonlijke situatie en voorkeuren. Het belangrijkste is dat je er bewust mee bezig bent en een weloverwogen keuze maakt.
Een veelgestelde vraag is of er erfbelasting betaald moet worden over spaargeld dat bedoeld is voor de uitvaart. Het antwoord is: dat hangt af van de hoogte van het bedrag en je relatie tot de overledene.
In principe telt al het spaargeld mee in de totale nalatenschap waarover mogelijk erfbelasting verschuldigd is. Maar er gelden wel vrijstellingen. Zo hoeft een partner in 2024 geen erfbelasting te betalen over de eerste €795.156. Voor kinderen en kleinkinderen ligt deze grens op €25.187.
Wanneer je als partner of kind meer erft dan dit vrijgestelde bedrag, betaal je 10% belasting over het bedrag boven de vrijstelling tot €152.386. Over het bedrag daarboven betaal je 20% belasting. Voor kleinkinderen en verdere afstammelingen gelden percentages van respectievelijk 18% en 36% over dezelfde grenzen. Voor overige erfgenamen zijn deze percentages 30% om 40%.
Let op: deze bedragen en percentages gelden specifiek voor de erfbelasting in 2024 en kunnen jaarlijks wijzigen. Check altijd de informatie op de site van de Belastingdienst voor de actuele cijfers en voorwaarden.
We begrijpen dat dit geen makkelijk onderwerp is. Maar het kan veel rust geven om je uitvaartwensen tijdig te bespreken en vast te leggen. Voor jezelf, maar zeker ook voor je naasten. Daarom hopen we dat dit blog je een beter beeld heeft gegeven van de kosten die komen kijken bij een begrafenis en hoe je hierop kunt anticiperen.
Door vooraf stil te staan bij de financiële kant en je wensen duidelijk vast te leggen, kun je straks veel zorgen wegnemen bij je nabestaanden. Praat met je dierbaren over je wensen en luister naar die van hen. Zo creëer je samen duidelijkheid en kun je er straks voor elkaar zijn op een manier die bij jullie past. En dat geeft rust, zodat de focus kan blijven waar die hoort: bij het herdenken en eren van een dierbare overledene.