Het digitale tijdperk heeft onze manier van leven drastisch veranderd, inclusief hoe we met geld omgaan. Dat geldt ook voor kinderen. Volgens recent onderzoek van het Nibud1 in 2023 is er een duidelijke verschuiving te zien in de manier waarop kinderen zakgeld ontvangen en geld uitgeven. Dit gebeurt namelijk steeds vaker digitaal.
Misschien geef jij ook al digitaal zakgeld. Maar wat betekent deze trend voor je financiële opvoeding? Gaan kinderen wel veilig om met hun pinpas en pincode? En hoe kun je als ouder je kinderen begeleiden in deze nieuwe wereld van digitaal geldverkeer? In dit blog duiken we dieper in op deze vragen en geven we je een aantal tips mee die je hierbij kunnen helpen.
Ondanks de digitalisering van het zakgeld, blijven ouders een grote rol spelen in de financiële opvoeding. Uit het Nibud-onderzoek1 blijkt dat 90% van de ouders het belangrijk vindt dat hun kind goed met geld leert omgaan en 87% ziet dit als een taak waar ze zelf verantwoordelijk voor zijn.
Ouders leren kinderen over geld door met hun kind te praten over de waarde van geld, het belang van sparen en hoe hun kind aan geld komt. Ze begeleiden ook vaak bij eerste aankopen en leren hen omgaan met verschillende betaalmiddelen. Eén vijfde deel van de ouders weet echter niet hoe ze hun kind hierbij kunnen helpen of vinden dat ze hier nog niet genoeg tijd aan besteden. Digitaal vs contant zakgeld
In 2023 geeft maar liefst 93% van de ouders regelmatig zakgeld, waarbij een groeiend percentage ervoor kiest dit digitaal te doen. Vooral naarmate kinderen ouder worden neemt het digitale zakgeld de overhand. Vanaf 10 jaar krijgt al de helft van de kinderen hun geld (deels of geheel) digitaal op een eigen betaalrekening.
Uit het Nibud-onderzoek blijkt ook dat ouders voor contant zakgeld kiezen, omdat het tastbaarder is en kinderen zich daarmee bewuster zijn van hun uitgaven dan bij digitaal geld.
Aan de andere kant biedt digitaal zakgeld ouders meer controle over de uitgaven van hun kind en een stuk gemak: het zakgeld kan automatisch elke week of maand worden overgemaakt, waardoor je het niet zomaar kan vergeten. Het feit dat digitaal geldverkeer steeds meer de norm lijkt te zijn, speelt hier ook een rol in: in de omgeving van je kind krijgen veel leeftijdsgenootjes hun zakgeld waarschijnlijk ook digitaal.
→ Ook interessant voor jou: Wil je meer weten over het geven van zakgeld? Lees dan ons blog: Hoeveel zakgeld geef je en hoeveel per leeftijd? Hier vind je ook een handig overzicht van de gemiddelde bedragen per leeftijd.
Een belangrijk aandachtspunt bij digitaal geldverkeer is veiligheid. Het Nibud-onderzoek1 toont aan dat kinderen in 2023, vooral die in de basisschoolleeftijd, minder zorgvuldig omgaan met hun pincode dan in 2018.
Het blijkt dat veel ouders ervan overtuigd zijn dat niemand meekijkt wanneer hun kind (tussen 6 en 14 jaar) de pincode intoetst. Maar bij kinderen in de basisschoolleeftijd ligt dit vertrouwen aanzienlijk lager dan voorheen. Dit wijst erop dat er een flinke groep ouders is die denkt dat hun kind niet zo strikt omgaat met het geheimhouden van hun pincode. Daarnaast blijkt uit het onderzoek1 dat minder jonge kinderen hun pincode uit het hoofd weten - dit percentage daalde van 53% naar slechts 39%.
Ondanks deze opvallende trends, blijkt dat slechts een klein deel (21%) van de ouders met hun kinderen praat over veilig pinnen. Nog minder ouders (22%) brengen specifieke risico's zoals 'geldezels' ter sprake. Dit suggereert dat er mogelijkheden zijn om deze gesprekken vaker te voeren.
Als ouder kun je hier inspiratie uit halen. Stel jezelf bijvoorbeeld de volgende vragen:
Het aangaan van dit soort gesprekken kan bijdragen aan een beter begrip en bewustzijn rondom digitaal geldverkeer bij je kind.
De term geldezel verwijst naar iemand die zijn of haar bankrekening en pinpas uitleent aan criminelen voor witwaspraktijken. Vaak worden jongeren benaderd via sociale media met het voorstel om 'makkelijk geld te verdienen'. Maar let op: dit is strafbaar. Bij Ayvens Bank adviseren we altijd om je financiële informatie privé te houden en nooit je pinpas (of inloggegevens) uit te lenen.
In onze steeds digitalere wereld speelt ook social media een rol in financiële opvoeding. Volgens het Nibud1 bespreekt slechts 22% van de ouders hoe reclame werkt op social media met hun kinderen.
Op welk social media kanaal je ook kijkt, je ziet overal reclame voorbij komen. Niet alleen op een opvallende manier, maar ook op onopvallende manieren door influencer marketing, in-stream advertenties en native advertising. Hier kan een kans voor jou als ouder liggen om met je kind te praten over financiële weerbaarheid - het kunnen weerstaan van verleidingen en omgaan met sociale druk.
→ Leestip: Hoe zit dat met games en in-app aankopen en vanaf welke leeftijd mag mijn kind online winkelen? Wij beantwoorden je vragen in ons blog: Financiële opvoeding: kinderen en online geld uitgeven.
4 tips voor ouders om kinderen te helpen met digitaal geldverkeer
Gezien deze trends en uitdagingen, hoe kun je als ouder je kind dan begeleiden in de wereld van digitaal geldverkeer? Hier zijn enkele ideeën:
De digitalisering van geld brengt nieuwe uitdagingen en mogelijkheden met zich mee voor de financiële opvoeding. Door open gesprekken aan te gaan, bewustzijn rondom veiligheid te stimuleren en beschikbare hulpmiddelen te benutten, kunnen we de nieuwe generatie ondersteunen bij verantwoordelijk (digitaal) omgaan met geld.